«Абат-Байтақ» мемориалдық кешені

Абат-Байтақ - Ақтөбе облысы Қобда ауданы Талдысай ауылынан оңтүстікке қарай 12 км жерде орналасқан XIV-XX ғасырдың басындағы қорым, жерлеу-табыну кешені, сондай-ақ осы қорым аумағындағы кесене.
Қорым мен кесене атауының пайда болуымен бірнеше аңыздар байланысты. Олардың ішіндегі ең кең тарағаны бойынша атақты философ Асан қайғының ұлы Абат батыр жерленген, ол туған жерін қалмақ шапқыншылығынан қорғап, қалмақ ханын әділ күресте жеңе алған. Осыдан кейін Абат қалмақтар басып алған жерлердің бір бөлігін қайтара алды, ал қалмақтар енді қазақтарға шабуыл жасауға батылы жетпеді. Сол аңыз бойынша, батыр қайтыс болғаннан кейін халық оның қайтыс болған жерінде үш күннің ішінде кесене көтерген. Осыған байланысты атауға "байтақ" ("бүкілхалықтық") эпитеті қосылды.
XIX ғасырда жазылған тағы бір аңыз бойынша кесенені моңғол қолбасшыларының бірі Байтақтың есімімен байланыстырады.
Қорым сәулет-жоспарлау және көркемдік шешімдерімен ерекшеленетін әртүрлі мемориалдық құрылымдардан тұрады. Қорымның ортасында көлемі 9,52×9,8 м Абат-Байтақ кесенесі орналасқан, ол екі бөліктен — 11 қырлы барабан мен конус күмбезден тұрады. Кесененің негізгі қалау массиві төртбұрышты күйдірілген кірпішпен (24×24×6 см) орындалған, кей жерлерде (атап айтқанда, Арка күмбездерінде) тік бұрышты кірпішпен (24×12×6 см) қалау қолданылған. Төртбұрыштың ішкі қабаттарында ұқсас мөлшердегі шикі кірпіш қолданылған.