Ырғыз-Торғай мемлекеттік табиғи резерваты

Орналасуы: Ырғыз ауданы
Координаттары48.377999, 62.784561
3D-tour: Өту

Маршрут салу Маршрут салу

Ырғыз-Торғай мемлекеттік табиғи резерваты 763,5 га аймағында Ырғыз ауданының орналасқан. Бұл аумақтың биоалуантүрлілігі ерекше. Резерват аумағында сүтқоректілердің 29 түрі, құстардың 250 түрі, бауырымен жорғалаушылардың 14 түрі, қосмекенділердің 4 түрі және балықтардың 10 түрі кездеседі. Оның ішінде Қазақстанның Қызыл кітабына енген құстардың сирек кездесетін және жойылып бара жатқан 32 түрі: қызғылт және бұйра бірқазан, жалбағай, қарабай, кішкене аққұтан, фламинго, кіші аққу, сұңқылдақ аққу, қызылжемсаулы қарашақаз, ақбас үйрек, ақтырна, сұр тырна, ақбас тырна, дуадақ, жек дуадақ, безгелдек, тарғақ, сүйір тұмсықты шалшықшы, қарабас өгізшағала, қарабауыр және ақбауыр бұлдырық, қылқұйрық бұлдырық, лашын, ителгі, аққұйрық және ақиық субүркіт, бүркіт, ақиық, дала қыраны, жыланшы қыран, балықшы тұйғын. Резерват аумағы Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген сүтқоректілердің мекен ету орны болып табылады: бобринский жарқанаты - Қазақстанның эндемикасы, шағыл мысығы - Қазақстан фаунасындағы саны аз сирек кездесетін түр.
Ырғыз-Торғай мемлекеттік табиғи резерваты табиғи кешендерді сақтау және қалпына келтіру, бетпақдала популяциясының өкілі - киіктердің қоныс аудару, мекендеу орындарын (қыстау, жайлау, төлдеу) қорғау мақсатында құрылған ең ірі және жалғыз қатаң қорғалатын дала аумағының бірі болып табылады.
Маусымдық қоныс аудару және түлеу кезінде мұнда кем дегенде 2-3 миллион суда жүзетін құстар мен су маңындағы құстар ұшады. Резерват флорасы 430 түрден тұрады. Табиғи резерват Торғай мемлекеттік табиғи қорығымен бөлінген Солтүстік және Оңтүстік аймақтық бөлімшеден тұрады. Солтүстік аймақтық бөлімге Олькейек тобының көлдері және Олькейек өзенінің алқабы кіреді. Оңтүстік өңірлік бөлімшеге халықаралық маңызды сулы-батпақты алқаптар, Торғай өзеніндегі көлдер жүйесі, Шалқартеңіз ойпаты, Шалқарнұр таулары, Торғай өзенінің сағасында орналасқан Құрдым, Қаракөл және Бақшакөл көлдері кіреді.
Резерваттың аса құнды табиғи кешендерін ықтимал жағымсыз факторлардан қорғап, қауіпсіздігін қамтамасыз ету және табиғи кешендердің экологиялық тұтастығын сақтау мақсатында резерваттың айналасының периметрі бойынша ені 2 км қорғау аймағы құрылды.
Қорғау аймағы шегінде резерваттың экологиялық жүйелерінің және олардағы табиғи қор нысандарының күйіне және қалпына келтіруіне теріс әсер ететін кез келген әрекет шектеледі.